Otyłość a media

Redakcja i tłumaczenie polskiego wydania:
Aleksandra Kędzior, Ewa Gramatyka-Drążek, prof. Artur Mazur

Szczególne podziękowania za pomoc w tłumaczeniu dla grupy studentów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Rzeszowskiego: Daniel Sokół, Magdalena Rajchel, Aleksandra Jeziorkowska, Julia Zarańska, Adriana Liszka, Anna Janicka, Patrycja Karnas i inni.

Author(s):

 Artur Mazur, MD, PhD Artur Mazur
Wydział Lekarski Uniwersytetu Rzeszowskiego, Polska
View Author’s Full Biography
 Igor Radziewicz-Winnicki Igor Radziewicz-Winnicki
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Polski
View Author’s Full Biography

 

Wprowadzenie

Koncept środków masowego przekazu odnosi się zbiorowo do technologii medialnych, które są używane do komunikacji masowej jak również przez organizacje społeczne, które kontrolują te technologie. Technologie medialne mogą być podzielone na dwie główne grupy: tradycyjne media: gazety, książki, magazyny, radio i telewizja, które cechują się jednostronnym przekazem informacji od nadawcy do odbiorców oraz tak zwane „nowe media” zapewniające interaktywną współpracę między dwojgiem lub więcej ludzi wysyłających i odbierających wiadomości równocześnie. Historycznie komunikacja masowa pochodzi z czasów kiedy ludzkość rozwinęła umiejętność komunikacji. Ten proces rozpoczął się u wczesnych człowiekowatych, którzy używali niewerbalnej komunikacji: wrzeszcząc, krzycząc, piszcząc, gestykulując, naśladując i/lub gwizdując. Ale prawdziwa komunikacyjna rewolucja pojawiła się około 90000-40000 lat przed teraźniejszością, kiedy ludzkość wynalazła język i ten fakt, według antropologów, znaczył przekształcenie Homo sapiens w Homo loquens – posiadającego umiejętności językowe. Następny kamień milowy został osiągnięty kiedy to około 5000 lat temu wynaleziono alfabet w starożytnej Mezopotamii i rozpoczęła się epoka pisarstwa. Zaledwie 500 lat temu w 1455 roku, Jan Gutenberg zaprojektował maszynę drukującą, która rozpoczęła informacyjną rewolucję. Od tamtego czasu ludzkość nieodwracalnie żyła w epoce masowej komunikacji, która ciągle wpływała na religijne, polityczne, naukowe, społeczne, kulturalne i zdrowotne aspekty naszego życia. Inwencja interaktywnych środków masowego przekazu rozpoczęła się w 1832 roku kiedy Baron Schilling von Canstatt zaprojektował telegraf, otwierając bramę dla następowego rozwoju kolejnych wynalazków, które uległy szerokiemu rozprzestrzenieniu w XX wieku [1,2,3]. To jest powód dlaczego środki masowego przekazu mają wpływ na ludzkie zdrowie i dlaczego prawdopodobnie grają najważniejszą rolę w procesie przemian epidemiologicznych.

 

Epidemiologia

Kontakt dzieci ze środkami masowego przekazu rozpoczyna się zaraz po ich porodzie. Wczesny kontakt dziecka z mediami, w większości przypadków poprzez zdjęcia zrobione na porodówce i udostępnianie ich w Internecie, jest szeroko rozpowszechniony. Kontakt dziecka z telewizją rozpoczyna się w stadium noworodka i ma skłonność do ciągłego zwiększania się. W pierwszym roku życia dzieci reagują na znaki na ekranie mimiką i głosem. Niemowlęta w większości są przyciągane przez reklamy. Małe dzieci spędzają około 1 godziny dziennie oglądając telewizję, i od 4 roku życia ekspozycja na inne rodzaje środków masowego przekazu rozszerza się i znacząco wzrasta, aby osiągnąć 7 z 24 godzin na dobę. Związek między oglądaniem telewizji a otyłością jest wyraźnie widoczny, jako że oglądanie telewizji jest popularnym zajęciem w czasie wolnym dla dzieci na całym świecie. W Wielkiej Brytanii, dzieci oglądają średnio 17 godzin tygodniowo programy telewizyjne (zarówno dziecięce jak i rodzinne), większość z nich to ogłoszenia handlowe [4,5,6,7]. W badaniu międzykulturowym, obejmującym dane z USA, Australii i ośmiu krajów europejskich, wykazano znaczne powiązanie pomiędzy narażeniem na reklamy a otyłością dziecięcą [9]. W Stanach Zjednoczonych 80% nastolatków ma co najmniej jedno nowoczesne urządzenie mediów masowych, na przykład telefon komórkowy, tablet i / lub komputer [10,11,12]. Obecność tych urządzeń w pokojach dla dzieci i młodzieży zwiększa ekspozycję na media o 1-2 godziny dziennie. Ponieważ 75% amerykańskich gospodarstw domowych posiada co najmniej trzy telewizory, szacuje się, że w pokojach mieszka 19% niemowląt, 29% dzieci w wieku 2-3 lat, 43% dzieci w wieku 4-6 lat i 68% osób w wieku 8 lat i starszych. Połowa dzieci w Ameryce ma w swojej sypialni DVD, video lub konsolę gier, a jena trzecia komputer z dostępem do Internetu [10,11,12]. Znane badanie wielokulturowe UNESCO dotyczące wielokulturowego badania nad 5.000 12-letnim nastolatków z 23 krajów reprezentujących różne regiony świata, różniących się etapami rozwoju społecznego, kulturami, warunkami gospodarczymi i społecznymi ujawniło, że wzór narażenia dzieci na środki masowego przekazu jest podobny na całym świecie. Badanie wykazało, że 91% dzieci miało dostęp do telewizora w domu i spędziło średnio trzy godziny przed telewizorem, było to co najmniej o 50% dłużej niż te, które były przeznaczone na inne zajęcia pozalekcyjne włącznie z pracą domową [8]. Według danych rodziny Kaisera, nastolatkowie amerykańscy mogą spędzać nawet prawie 12 godzin dziennie przy użyciu różnych rodzajów mediów. Po spaniu, wykorzystywanie mediów masowych jest drugą ważną czynnością w życiu nastolatków [10]. Międzynarodowe badanie porównawcze reklam telewizyjnych dla dzieci wykazało, że w Australii, Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii oglądalność wahała się od 10 do 12 ogłoszeń (reklam) na godzinę, dwukrotnie mniej we Francji, Niemczech i Danii oraz 2-3 reklamy na godzinę w Austrii i Belgii. Najmniejsza ilość reklamy żywności została określona w Szwecji przy prawie braku reklam żywnościowych (<1 ogłoszenie / godzinę) [13]. Amerykanie oszacowali, że średnie narażenie na media dla dzieci w wieku od 8 do 18 lat w 2010 r. wzrosło do 10 godzin 45 minut dziennie, przy znacznej dominacji telewizji. Ekspozycja mediów stale wzrasta i wzrasta w ciągu ostatnich 10 lat. Korzystanie z mediów jest znacząco wyższe w rodzinach z jednym rodzicem i w gospodarstwach domowych o niższym poziomie wykształcenia i / lub niższych dochodach [10,11,12,14,15].

 

Oglądanie telewizji i otyłość dziecięca

Jednym z najlepiej udokumentowanych wpływów mediów na zdrowie dzieci jest zwiększone ryzyko nadwagi i otyłości [5,6,7,9]. Częstość występowania otyłości u dzieci i młodzieży znacznie wzrosła w ciągu ostatnich dziesięcioleci i stała się poważnym problemem zdrowia publicznego [16]. Według WHO i europejskiej inicjatywy na rzecz zapobiegania otyłości wśród dzieci, w Europie jest co najmniej 15% -32%, dzieci z nadwagą i otyłych. Ta proporcja wciąż wzrasta [16,17]. Wiele badań wykazało dodatnią korelację między czasem spędzanym przez dzieci na oglądaniu telewizji, a wzrostem masy ciała i niezdrowym zachowaniem żywieniowym. Niektóre dobrze zaprojektowane badania, takie jak badanie Framingham Children wykazały, że wzrost czasu spędzanego przez dzieci oglądających telewizję jest niezależnym czynnikiem ryzyka, który przewiduje wzrost BMI [15,16]. Dietz i Gortmaker zidentyfikowali po raz pierwszy związek między czasem spędzonym na oglądaniu telewizji a otyłością wśród dzieci w wieku 12-17 lat [18]. W dużym badaniu przekrojowym wśród nastolatków stwierdzono związek między dawką a reakcją, przy czym każda kolejna dodatkowa godzina na dobę oglądania telewizji zwiększała otyłość o 2% [11,12,13]. Badanie Viner i Cole sugerowało, że oglądanie telewizji w dzieciństwie jest niezależnym czynnikiem ryzyka zwiększonego wskaźnika masy ciała u dorosłych [6]. Inni autorzy sugerowali, że dzieci, które obejrzały taśmy wideo z reklamami żywności, były znacznie bardziej skłonne do wyboru reklamowanego produktu niż dzieci, które nie widziały reklam. Inne badania wykazały, że dzieci wolały smak żywności i napojów, które prezentowały opakowania markowe marki McDonalds niż identyczne produkty, ale w niemarkowych opakowaniach [19,20,24]. Zachowanie polegające na oglądaniu telewizji przewiduje późną otyłość, co sugeruje rolę przyczynową. Jednak związek ten jest częściowo uzależniony od wysiłku fizycznego i związany z konkretnymi różnicami w spożyciu i dietach. Zwiększone oglądanie telewizji u dzieci i młodzieży wiąże się ze zmniejszeniem spożycia owoców i warzyw, większą liczbą przekąsek i zwiększonym spożyciem niezdrowych produktów, a obniżonym spożyciem zdrowej żywności. Oglądanie telewizji jest więc związane zarówno z rodzajem, jak i ilością spożywanej żywności. Niektóre badania wykazały, że dzieci otyłe rozpoznały większą liczbę i większą część reklam telewizyjnych dotyczących jedzenia w porównaniu z reklamami nie dotyczącymi żywności. Rozpoznały również więcej reklam telewizyjnych niż dzieci z prawidłową masą ciała [20,21,22,23,24]. Zazwyczaj zwiększenie spożycia kalorii związane z oglądaniem telewizji jest głównie spowodowane wzrostem spożycia żywności, która jest zarówno bogato energetyczna, jak i uboga w składniki odżywcze. Łącznie, oglądanie telewizji jest związane z niską ogólną jakością diety. Inne badania wykazały, że oglądanie telewizji jest odwrotnie proporcjonalne z ilością spożytych owoców i warzyw. Szczególnie dzieci wydają się spożywać znaczną część energii dziennej podczas oglądania telewizji, odpowiednio do 20% i 25% w dni powszednie i w weekendy. Oglądanie telewizji może mieć istotny wpływ na ogólny poziom konsumpcji energii [24,25,26,27,28]. Na zachowanie żywieniowe dzieci i młodzieży ma wpływ nie tylko czas spędzony przy mediach, ale również niezależnie treści programów. Dzieci, które słuchają muzyki, często jedzą mniej niż te, które oglądają telewizję [27,28].

Przeglądanie mediów społecznościowych przyczynia się również do otyłości wśród dzieci, zmniejszając czas, jaki mógłby być poświęcony na aktywność fizyczną. Reklamy żywności w telewizji zachęcają dzieci do dokonywania niezdrowych wyborów w żywności, a wzajemne promowanie produktów spożywczych i filmów telewizyjnych / filmowych prowadzi dzieci do kupowania i spożywania wysokokalorycznych potraw [22,23,27,28,29]. W kilku badaniach stwierdzono, że związek między oglądaniem telewizji a otyłością pozostaje znaczący, nawet jeśli wziąć pod uwagę potencjalne czynniki zakłócające, takie jak status społeczno-ekonomiczny, rodzinna tendencja do nadwagi i krytyczny poziom aktywności fizycznej. Jedno z badań wykazało, że w 18 z 22 badań , czas spędzony przy mediach przewidywał zwiększony przyrost masy ciała w czasie [24,26]. Mniejszość badań przyniosła nieistotne wyniki. Te najgorsze wyniki są najczęściej przypisywane ograniczeniom w określaniu i pomiarze czasu spędzonego przy użyciu nośników ekranowych, między innymi czynników zakłócających [24].

 

Marketing produktów spożywczych

Modele składników odżywczych klasyfikują produkty spożywcze według ich składu odżywczego z przyczyn związanych z zapobieganiem chorobom i promocji zdrowia. Tego typu modele profilaktyczne mogłyby być wykorzystane do wspierania regulacji reklamy żywnościowej dla dzieci poprzez identyfikowanie tych produktów, które powinny (lub nie powinny być reklamowane) dzieciom [30]. Dane z Europy i USA wykazały, że reklamodawcy kierują reklamy do małych i młodszych dzieci w celu ustalenia „preferencji marki” tak szybko jak to możliwe. Większość żywności i produktów spożywczych promowanych dla dzieci w Europie i USA są energicznie bogate, o wysokiej zawartości tłuszczu, cukru i / lub soli, w przeciwieństwie do krajowych i międzynarodowych zaleceń. Celowanie to ma miejsce, ponieważ przemysł reklamowy to 250 miliardów dolarów rocznie, a 900 000 marek ma się sprzedać. Dzieci i młodzież są atrakcyjnymi konsumentami: nastolatki wydają 155 miliardów dolarów rocznie, dzieci w wieku poniżej 12 lat wydają kolejne 25 miliardów dolarów, a obydwie grupy wpływają na kolejne 200 miliardów dolarów wydatków rodziców rocznie [10,13,15,21,22,23]. Warto zauważyć, że każde dziecko w krajach zachodnich szacuje się, że ogląda około 40 000 reklam rocznie, z czego około 4,500-7,500 to reklamy o niezdrowych produktach żywnościowych, co wpływa na oczekiwania żywieniowe dzieci [10,13,15]. Poniżej 7 lub 8 lat dzieci mają tendencję do oglądania reklamy jako rozrywki, bawiąc się i będąc bezstronnymi. Począwszy od wieku 8-10 lat dzieci mogą rozwinąć możliwość przetwarzania reklam, ale niekoniecznie. Od wczesnej młodości (11-12 lat) myślenie dzieci staje się bardziej wielowymiarowe, obejmujące abstrakcyjną i konkretną myśl [14,19,20]. Jak wcześniej informowaliśmy, dzieci, które oglądały wideoklipy z osadzonymi reklamami spożywczymi, znacznie częściej wybierały reklamowane produkty niż dzieci, które nie widziały reklam [10,14,19,20,22]. Preferowali także smak jedzenia i napojów prezentowanych w opakowaniach markowych marki McDonalds nad identyczne produkty w dopasowanych, ale niemarkowych opakowaniach [19,20,24]. Reklama wyraźnie wpływa na krótkoterminową konsumpcję dzieci w wieku od 2 do 11 lat i jest umiarkowany dowód, że reklama ma wpływ na regularną dietę dzieci w wieku od 2 do 5 lat, a także wydaje się mieć wpływ na starsze dzieci w wieku od 6 do 11 lat. Inne badania przekonująco wykazały, że ekspozycja na reklamy wiąże się z otyłością od dzieciństwa (od 2 do 11 lat) do nastolatków (od 12 do 18 lat) [19,20,24]. Zaproponowana w 2004 r. potrzeba wprowadzenia międzynarodowego rozporządzenia w sprawie reklamy żywności o wysokiej wartości energii i niedostatecznej wartości odżywczej została zaproponowana w dokumencie WHO „Globalna strategia na rzecz aktywności fizycznej i zdrowotnej” [31]. Pomimo rosnącej świadomości społecznej i instytucjonalnej oraz wielu propozycji wprowadzenia ochrony prawnej przed nadmiernym wpływem na młode pokolenie konsumentów żywności, wciąż jest wiele reklam przeznaczonych dla dzieci, które wykorzystują ich niedoświadczenie i łatwowierność [32,33,34]. Ponadto, w celu wzmocnienia efektu kampanii sprzedażowych, producenci oferują wiele atrakcyjnych gadżetów, takich jak naklejki i zabawki, aby promować ich kolekcję poprzez zakup produktów marki takich jak opakowania zbóż, słodyczy czy fast foodów. Gry wideo, zabawki, misie i inne animowane postacie stosowane w promocjach krzyżowych łączą fast foody i popularne postacie filmowe, zachęcając dzieci do kupowania żywności, ponieważ te same znaki są prezentowane w reklamach telewizyjnych na płatki zbożowe, czekoladowe, chipsy i inne rodzaje głównie niezdrowej żywności [9,10,23,24,25]. Większość takich cross-reklam promuje następujące artykuły spożywcze: słodycze (32%), płatki zbożowe (31%) i fast foody [23,24,25]. Liczba reklam, na które dziecko jest narażone, może wzrosnąć aż do 11 na godzinę w sobotnich porannych programach telewizyjnych [9,10,23]. Nic dziwnego, że istnieje znaczna zależność między czasem spędzonym na oglądaniu telewizji a liczbą prób podejmowanych przez rodziców mających wpływ na zakup niektórych produktów.

Oglądanie telewizji jest nie tylko narzędziem, które jest w stanie wywołać większe spożycie energii przez przekąski podczas oglądania programów i pragnienie żywności, ale buduje postawy i długotrwałe przekonania o normatywnych standardach żywieniowych [10,23,24]. Informacje przekazane przez media elektroniczne, w szczególności telewizję, są zwykle tak szybkie, że nie pozostawiają czasu na krytyczną analizę zawartości lub na indywidualne postawy. Sześćdziesiąt procent dzieci od 6 do 8 lat uważało, że fast-food jest zdrowszy niż domowe jedzenie. To błędne wyobrażenie było statystycznie związane z czasem ekspozycji medialnej. Dzieci w wieku od dwóch do ośmiu lat narażone na reklamy w programach telewizyjnych dla dzieci wykazują znaczną tendencję do wyboru tych produktów promowanych w reklamach, nawet po krótkiej ekspozycji [14,15,19,20]. Niektóre badania sugerują, że liczba reklam widzianych przez dzieci ma bezpośredni wpływ na ich żądania zakupu. Badanie wykazało, że aż trzy na cztery prośby dzieci dotyczą artykułów spożywczych oglądanych w telewizji [10]. Inne badanie wykazało, że uczniowie w klasach od siedmiu do dwunastu, którzy spożywali fast food trzy razy w tygodniu, spędzali więcej czasu na oglądaniu telewizji niż uczniowie, którzy rzadko spożywali fast food lub częściej spożywali większą ilość napojów bezalkoholowych niż ich rówieśnicy w podobnym przedziale wiekowym. Podsumowując, decyzje dotyczące zakupów żywności dla dzieci polegają na wprowadzających w błąd reklamach i są znacznie bardziej zależne od tego, co dzieci widzą w telewizji niż dorośli [10,11,12].

 

Szkoły

Dzieci spędzają dużą część swoich dni powszednich w szkołach, które wpływają zarówno na dzieci, jak i na lokalne społeczności. Te środowiska mogą powodować tycie: w ciągu ostatnich 20 lat firmy marketingowe opracowały strategie koncentrujące się wyłącznie na szkołach. Prawie 20% amerykańskich szkół średnich oferuje markowe potrawy typu fast food, takie jak Pizza Hut, Taco Bell czy Subway [10]. Podobne tendencje obserwowano w Europie [24]. Istnieje wiele rodzajów bezpośredniej reklamy w szkołach, takich jak napój bezalkoholowy, fast food lub przekąski firmowe na tablicach sportowych, banery reklamowe w salach gimnastycznych, reklamy w gazetach szkolnych i rocznikach, bezpłatne okładki z reklamami i wygaszacze ekranu komputerów szkolnych dla markowych produktów spożywczych i napojów. Reklamy żywności mogą być również dostarczane do szkolnych mediów. Innym sposobem reklamy w szkołach są sponsorowane przez firmę materiały edukacyjne lub zachęty i konkursy sponsorowane przez przedsiębiorstwa. Z drugiej strony szkoły mogą odegrać kluczową rolę w przekształcaniu środowisk społecznych i fizycznych oraz dostarczaniu informacji, narzędzi i praktycznych strategii pomagających uczniom przyjąć zdrowe style życia. Ponad 95% młodych ludzi uczęszcza do szkół. Studenci mają możliwość zjedzenia dużej porcji dziennego zapotrzebowania na żywność i być aktywnymi fizycznie w szkole. Szkoły są idealnym miejscem do nauczania młodzieży, jak przyjąć i utrzymywać zdrowy, aktywny styl życia. Badania pokazują, że dobrze zaprojektowane, dobrze zrealizowane programy szkolne mogą skutecznie promować aktywność fizyczną i zdrowe odżywianie [10,15,17,24,29,33,34,35].

 

Internet i nowe media

Komunikacja za pośrednictwem komputera pojawiła się ostatnio jako realny sposób gromadzenia i rozpowszechniania informacji medycznych. Reklamodawcy i handlowcy zaczęli kierować do szybko rosnącej liczby dzieci w internecie różnorodne nowe interaktywne techniki reklamy i marketingu. Większość dużych firm, które reklamują i sprzedają dzieciom produkty, stworzyły własne strony internetowe, zaprojektowane jako „markowe środowiska” dla dzieci. Witryny te oferują gry, puzzle ze słowami, konkursy, quizy, zagadki, muzykę, karty e-mail, klipy reklamowe, przepisy do ściągnięcia, tapetę pulpitową i wygaszacze ekranu, które zawierają ich produkty oraz sklepy on-line, które sprzedają licencjonowane produkty. Około 1,2 miliona dzieci w wieku 6-11 lat odwiedziło witrynę gier reklamowych sponsorowanych przez firmę w każdym miesiącu w 2009 roku, spędzając w jednym miejscu do 63 minut miesięcznie. Dzieci mogą również zarejestrować się, aby otrzymywać biuletyny elektroniczne z nowościami o produktach i promocjach. Kilka witryn komercyjnych skierowanych do dzieci obejmuje docelowe reklamy produktów żywnościowych. Firmy spożywcze używają mediów społecznościowych do promowania wiadomości marketingowych bezpośrednio do młodych ludzi, w tym 12 największych restauracji fast-food i 33 marek napojów bezalkoholowych. Na przykład Coca-Cola jest marką numer jeden na Facebooku, z 56 milionami polubień do tej pory. Około 37% dzieci w wieku 10-12 lat ma konto w serwisach społecznościowych. Jedna z najnowszych form marketingu umożliwia firmom spożywczym dotarcie do młodych ludzi z urządzeń przenośnych (telefonów komórkowych, tabletów i IPodów) przez wiadomości tekstowe, e-maile, serwisy społecznościowe i aplikacje mobilne, w tym gry reklamowe. Firmy z branży fast-food, napojów gazowanych, napojów energetycznych, przekąsek i wyrobów cukierniczych są wczesnymi adaptatorami mobilnego marketingu, które mają za zadanie zachęcić młodzież. Jednak te nowe media mogą odegrać pozytywną rolę w wspieraniu osób otyłych. Programy internetowe i dostęp do telefonów komórkowych mogą przezwyciężyć tradycyjne przeszkody w leczeniu nadmiernej masy ciała z powodu dostępności, przystępności i anonimowości przez 24 godziny na dobę, dla tych, którzy mogą unikać leczenia ze względu na zakłopotanie lub z innych przyczyn. Te media tworzą forum wsparcia społecznego poprzez e-mail, tablice ogłoszeń, czaty, fora grupowe i spotkania internetowe. Nowe media mogą zminimalizować kłopoty uczestników związane z wizytami fizycznymi w klinikach, unikać marnowania czasu i mieć potencjał do wykorzystania w szerokim zakresie ustawień mających na celu optymalizację wyników [10,24,36,37,38,39,40].

 

Regulamin reklamy dla dzieci

W Wielkiej Brytanii, w Grecji, Danii i Belgii reklamy dla dzieci są ograniczone, podczas gdy reklamy w Quebcu, Szwecji i Norwegii dla dzieci w wieku poniżej 12 lat są nielegalne. Unia Europejska wprowadziła również minimalne przepisy dotyczące reklamy dla dzieci w swoich 27 państwach członkowskich. Artykuł 9 punkt 2 dyrektywy 2010/13 / UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (Dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) stanowi próbę ochrony dzieci przed reklamą niezdrowej żywności i napojów w programach dla dzieci z następującymi rozporządzeniami: Państwa członkowskie i Komisja zachęcają dostawców usług medialnych do opracowania kodeksów postępowania dotyczących niewłaściwej komunikacji handlowej audiowizualnej, towarzyszącej lub włączonej w programach dla dzieci, żywności i napojów zawierających składniki odżywcze i substancje o działaniu odżywczym lub fizjologicznym, w szczególności takich jak tłuszcze, kwasy tłuszczowe, sole / sód i cukry, których nadmierne spożycie w ogólnej diecie nie jest zalecane [32]. Dyrektywa wprowadza ogólne reguły dotyczące reklam przeznaczonych dla małoletnich, tzn. chroniąc je przed bezpośrednim wezwaniem do kupowania określonych produktów lub wykorzystywania ich zaufania do ważnych osób, ale nie wyklucza bezpośrednio wszelkiej reklamy niewłaściwej żywności, ani nie przewiduje konkretnych zasad dotyczących rodzaju żywności lub zakresu promowania nawyków żywieniowych. Zamiast tworzyć jasną europejską politykę reklamy żywności, dyrektywa przenosi odpowiedzialność za tworzenie kodeksów na nadające firmy, nie wskazując na konieczność współpracy z organizacjami pracowników służby zdrowia i / lub administracji publicznej w tworzeniu kodeksów. Większość wprowadzonych przepisów dotyczy tylko telewizji i reklam w szkole, pozostawiając niemal nieuregulowaną przestrzeń internetową, sponsoring i promocje. W krajach europejskich, a także w Stanach Zjednoczonych wzajemne komisje społeczno-przemysłowe zajmują się kodeksami marketingowymi za pośrednictwem tak zwanego „systemu samoregulacji”, co w rzeczywistości ogranicza rozwój rządowych regulacji prawnych pomimo silnego poparcia ze strony zdrowia publicznego i grup konsumenckich. Zazwyczaj takie instytucje samoregulacji są finansowane i administrowane przez branżę. W perspektywie globalnej warto podkreślić, że takie przepisy ledwie istnieją w krajach o średnim i niskim dochodzie, pozostawiając w tych krajach największy ciężar reklam skierowanych na dzieci [31,32,33,34,40,42].

 

Zagadnienia dotyczące systemów opieki zdrowotnej

Specjaliści zajmujący się ochroną zdrowia znajdują się w szczególnej sytuacji, aby poinformować rodziców i dzieci o kwestiach społecznych i zdrowotnych związanych z mediami cyfrowymi i klasycznymi. Powinni zachęcać rodziców do kontrolowania nie tylko czasu spędzonego przez dzieci w interakcji z mediami, ale także kontrolowania treści oglądanych programów. Umiejętność korzystania z mediów powinna być wprowadzona w standardzie do służb promocji zdrowia świadczonych rodzinom przez pracowników służby zdrowia. Konieczne jest zachęcanie rodziców i dzieci do wspólnego oglądania mediów i pomagania dzieciom w tworzeniu zdolności do filtrowania powodzi informacyjnych, analizy krytycznej i omówienia znaczenia informacji. Rodzice powinni być poinformowani, aby dzieci nie miały urządzeń medialnych w swojej sypialni, a zwłaszcza telewizji i nieograniczonego dostępu do internetu. Pediatrzy powinni zachęcać rodziców do dyskusji na temat korzystania z internetu i wzmocnienia nadzoru nad działaniami online, w przeciwieństwie do blokad elektronicznych lub aplikacji szpiegujących (takich jak systemy V-chip i systemów kontroli rodzicielskiej), które są mniej skuteczne i mogą powodować pogorszenie komunikacji w obrębie rodziny. Należy poszukiwać możliwości inicjowania programów zapobiegawczych i edukacyjnych zwiększających kompetencje kognitywne dzieci i zwiększania ich świadomości na temat korzystania z mediów masowych na poziomie wspólnotowym. Programy takie powinny korzystnie rozwijać współpracę z przedszkolami, szkołami, a nawet zaczną zwiększać świadomość rodziców podczas zajęć w zakresie przygotowywania do porodów. Wspólnoty powinny być wyposażone w umiejętności i wiedzę na temat poszukiwania profesjonalnych informacji o zdrowiu w mediach oraz w jaki sposób uniknąć wprowadzających w błąd mitów i fałszujących reklam. Na poziomie państwa konieczne jest podnoszenie świadomości społeczeństwa i zainteresowanych stron na temat negatywnego wpływu niekontrolowanego narażenia dzieci na szkodliwy wpływ środków masowego przekazu, który jest formą nadużycia emocjonalnego i zaniedbania. Należy podkreślić świadomość i lobbing w celu wprowadzenia przepisów dotyczących ochrony dzieci zgodnie z europejskim oświadczeniem w sprawie „polityki zdrowotnej we wszystkich dziedzinach polityki”, w tym wszystkimi znaczącymi mediami. Wystąpienie i rozwój nowych technologii komunikacyjnych wymaga, aby państwa przywiązywały szczególną uwagę do wprowadzenia programów promujących zdrowie w światowej sieci . Polityka ochrony zdrowia powinna również dostarczać informacji naukowych dotyczących potencjalnych zagrożeń dla zdrowia związanych z narażeniem mediów i analizowania potencjalnych korzyści wprowadzenia przepisów o ochronie zdrowia, koncentrujących się na Internecie, w szczególności za pośrednictwem blogów i treści mediów społecznościowych.

 

Źródła

  1. Irving E. Fang: A history of mass communication: six information revolutions, Burlington 1997, Focal Press , XV-XVII
  2. Asa Briggs,Peter Burke: Social History of the Media: From Gutenberg to the Internet; Polity Press, Cambridge 2009, 13-60
  3. Dennis Butler Fry: Homo loquens: man as a talking animal, Cambridge University Press, Cambridge 1977, 1-3
  4. Reilly JJ, Armstrong A, Dorosty AR, Emmett PM, Ness A,Rogers I, Steer C & Sherriff A (2005) Early life risk factors for obesity in childhood: cohort study. BMJ 330,1357–1359.
  5. Jago R, Baranowski T, Baranowski JC, Thompson D &Greaves KA (2005) BMI from 3–6 y of age predicted by TV viewing and physical activity, not diet. Int J Obes (Lond) 29, 557–564.
  6. Viner RM & Cole TJ (2005) Television viewing in early childhood predicts adult body mass index. J Pediatr 147,429–435
  7. Ortega RM, Andre´s P, Requejo AM, Lo´pez-Sobaler AM,Redondo MR & Gonza´lez-Ferna´ndez M (1996) Influence of the time spent watching television on the dietary habits,energy intake and nutrient intake of a group of Spanish adolescents. Nutr Res 16, 1467–1470
  8. Groebel Jo: The UNESCO Global Study on Media Violence, UNESCO/OREALIC Bulletin/The Major Project of Education in Latin America and the Caribbean, 49, August 1999,5-17.
  9. Lobstein T & Dibb S (2005) Evidence of a possible link between obesogenic food advertising and child overweight. Obes Rev 6, 203–208
  10. Kaiser Family Foundation: Generation M2: Media in the Lives of 8- to 18-Year-Olds, Kaiser Family Foundation 2010
  11. Strasburger Victor C, Jordan Amy B, Donnerstein Ed: Health Effects of Media on Children and Adolescents, Pediatrics 2010;125:756-767
  12. Strasburger Victor C, Donnerstein Edward: Children, Adolescents, and the Media: Issues and Solutions, Pediatrics 1999;103:129-139.
  13. Dibb S, Harris L. A spoonful of sugar. Television food advertising aimed at children: an international comparative study. London, UK: Consumers International, 1996.
  14. Jackson Ch, Brown J D, Pardun C J: A TV in the Bedroom: Implications for Viewing Habits and Risk Behaviors During Early Adolescence, Journal of Broadcasting & Electronic Media 2008;52(3):349-367.
  15. Buijzen M & Valkenburg PM (2000) The impact of television advertising on children’s Christmas wishes.J Broadcast Electron Media 44, 456–470.
  16. Ogden, M.D. Carroll, B.K. Kit, K.M. Flegal, Prevalence of Obesity and Trends in Body Mass Index Among US Children and Adolescents, 1999-2010 JAMA. 2012;307(5):483-490.
  17. WHO: Obesity and Overweight (Fact Sheet No. 311). Geneva: WHO; 2011.
  18. Gortmaker SL(1), Must A, Sobol AM, Peterson K, Colditz GA, Dietz WH. WHO: Television viewing as a cause of increasing obesity among children in the United States, 1986-1990. Arch Pediatr Adolesc Med. 1996 Apr;150(4):356-62.
  19. Nairn, A., & Fine, C. (2008). Who’s messing with my mind? The implications of dual-process models for the ethics of advertising to children. International Journal of Advertising, 27(3), 447–470.
  20. Nguyen, S. P. (2007). An apple a day keeps the doctor away. Children’s evaluative categories of food. Appetite, 48, 114–118
  21. Halford JCG, Boyland E, Hughes G, Oliveira L & Dovey TM (2007) Beyond-brand effect of television (TV) food advertisements/commercials on caloric intake and food choice of 5 to 7 year old children. Appetite 49, 263–267.
  22. Halford JCG, Boyland EJ, Cooper GD, Dovey TM, Smith CJ, Williams N et al. Children’s food preferences: effects of weight status, food type, branding and television food advertisements (commercials). Int J Pediatr Obes 2008; 3: 31–38.
  23. Boyland EJ, Harrold JA, Kirkham TC, Halford JC. The extent of food advertising to children on UK television in 2008. Int J Pediatr Obes 2011; 6: 455–461.
  24. Hastings G, Stead M, McDermott L, Forsyth A, MacKintosh AM & Rayner M (2004) Review of Research on the Effects of Food Promotion to Children. Report prepared for the Food Standards Agency. Glasgow: Centre for Social Marketing,The University of Strathclyde.
  25. Snoek HM, Van Strien T, Janssens JMAM & Engels RCME(2006) The effect of television viewing on adolescents’ snacking: individual difference explained by external,restrained and emotional eating. J Adolesc Health 39,448–451.
  26. Woodward DR, Cummings FJ, Ball PJ, Williams HM,Hornsby H & Boon JA (1997) Does television affect teenagers’ food choices? J Hum Nutr Diet 10, 229–235.
  27. Van der Bulck J & Van Mierlo J (2004) Energy intake associated with television viewing in adolescents, a cross sectional study. Appetite 43, 181–184.
  28. Harrison K & Marske AL (2005) Nutritional content of foods advertised during the television programs children watch most. Am J Public Health 95, 1568–1574.
  29. Flowers AA, Lustyik K, Gulyas E: Virtual Junk food playgrounds in Europe: advertisements in the UK and Hungary, Journal of Virtual Worlds Research 2010;3(2):4-25.
  30. Rayner M, Scarborough P, Kaur A. Nutrient profiling and the regulation of marketing to children: possibilities and pitfalls. Appetite 2012; 62: 232–235.
  31. Global Strategy on Diet, Physical Activity and Health, WHO, Geneva 2004
  32. Directive 2010/13/EU, OJ L 95, 15.4.2010
  33. Lobstein T, Baur L. Policies to prevent childhood obesity in the European Union.Eur J Public Health 2005;15:576–9.
  34. Sharma LL, Teret SP, Brownell KD: The food industry and self-regulation: standards to promote success and to avoid public health failures, Am J Public Health 2010;100:240-246
  35. Molnar A, Garcia DR, Boninger F, Merrill B. Marketing of foods of minimal nutritional value to children in schools. Prev Med 2008;47(5):504–7.
  36. Lisa M. Powell, PhD, Jennifer L. Harris, PhD, Tracy Fox, Food Marketing Expenditures Aimed at Youth Putting the Numbers in Context Am J Prev Med 2013;45(4):453–461.
  37. Powell LM, Schermbeck RM, Szczypka G, Chaloupka FJ, Braunschweig CL. Trends in the nutritional content of television food advertisements seen by children in the U.S.: analyses by age, food categories, and companies. Arch Pediatr Adolesc Med 2011;165(12):1078–86.
  38. Moore ES, Rideout VJ. The online marketing of food to children: is it just fun and games? J Public Policy Marketing 2007;26(2):202–20.
  39. Harris JL, Speers SE, Schwartz MB. Brownell KD. U.S. food company branded advert games on the Internet: children’s exposure and effects on snack consumption. J Children Media 2011;6(1):51–68.
  40. Set of recommendations on the marketing of foods and non-alcoholic beverages to children, WHO, Geneva 2010
  41. Recommendations for an International Code on Marketing of Foods and Non-Alcoholic Beverages to Children, IASO-IOTF, London 2008.

 

0 Comments

Leave a reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*

Send this to a friend